20.03.2025
Jak dbać o oczy? Witaminy na wzrok, higiena i gimnastyka oczu
Oczy każdego dnia narażone są na szereg wyzwań – niebieskie światło, suche powietrze, czy nieodpowiednia – uboga w ważne dla oczu składniki odżywcze dieta. Aby zachować zdrowy wzrok i komfort widzenia warto wzbogacić codzienne odżywianie w produkty bogate w witaminy A, C, E, luteinę i kwasy omega-3, stosować regularne przerwy od ekranów oraz pielęgnować przesuszone oczy za pomocą nawilżających kropli do oczu z kwasem hialuronowym. Wprowadzone w porę zdrowe nawyki będą najlepszą inwestycją w dobrą kondycję oczu.
Suplementy na oczy
Tabletki na oczy to doskonałe wsparcie dla osób, które chcą zadbać o wzrok „od środka”. W ich składzie warto szukać witamin wspierających prawidłowe widzenie, luteiny, zeaksantyny oraz zdrowych kwasów tłuszczowych.
- Witaminy A, C i E chronią komórki oka przed stresem oksydacyjnym i wspierają prawidłowe funkcjonowanie siatkówki.
- Luteina i zeaksantyna odgrywają kluczową rolę w ochronie plamki żółtej przed szkodliwym światłem niebieskim i promieniowaniem UV, co pomaga utrzymać ostrość widzenia.
- Kwasy omega-3, szczególnie DHA, wspierają zdrowie siatkówki, poprawiają jakość filmu łzowego i pomagają w łagodzeniu objawów zespołu suchego oka.
Regularne stosowanie suplementów wzbogaconych o te składniki może nie tylko poprawić kondycję oczu, ale również zapobiec rozwojowi takich schorzeń jak zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) czy zaćma.
Witaminy na wzrok
Dieta bogata we właściwe witaminy i składniki odżywcze wspiera utrzymanie zdrowia oczu oraz prawidłowe widzenie. Jedną z najważniejszych witamin w diecie na zdrowe oczy jest witamina A, która wspiera prawidłowe funkcjonowanie siatkówki i zapobiega problemom z widzeniem o zmierzchu, tzw. kurzej ślepocie. Nie mniej istotna jest witamina C, silny antyoksydant, który chroni oczy przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i zmniejsza ryzyko rozwoju zaćmy. Kolejnym niezbędnym składnikiem są witaminy z grupy B, szczególnie B2 i B6, które wspomagają zdrowie nerwu wzrokowego i mogą łagodzić objawy zmęczenia oczu. Warto także sięgnąć po produkty bogate w witaminę E, która wspiera ochronę komórek oka przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
Luteina na oczy
Dla prawidłowego widzenia niezwykle ważne są również luteina i zeaksantyna – naturalne karotenoidy, które filtrują szkodliwe światło niebieskie i chronią plamkę żółtą przed degeneracją. Luteina to jeden z najważniejszych składników odżywczych dla zdrowia oczu. Odgrywa szczególnie ważną rolę w ochronie siatkówki i plamki żółtej – obszaru odpowiedzialnego za ostrość widzenia. Ten naturalny karotenoid działa jak filtr ochronny, pochłaniając szkodliwe promieniowanie niebieskie emitowane przez ekrany komputerów, telefonów czy światło słoneczne. Luteina jest również silnym antyoksydantem, który neutralizuje wolne rodniki, zmniejszając ryzyko uszkodzeń w obrębie oka i opóźniając rozwój chorób takich jak zwyrodnienie plamki żółtej, czy zaćma. Ponieważ organizm nie produkuje luteiny samodzielnie, jej odpowiednia ilość musi być dostarczana wraz z dietą. Najlepszymi źródłami luteiny są zielone warzywa liściaste, takie jak szpinak, jarmuż i brokuły, a także żółtka jaj czy papryka. W przypadku niedoborów lub zwiększonego narażenia na czynniki szkodliwe warto sięgnąć po suplementy zawierające luteinę.
Kwasy omega-3
Kwasy omega-3, zwłaszcza DHA (kwas dokozaheksaenowy) i EPA (kwas eikozapentaenowy), to zdrowe tłuszcze, które wpływają pozytywnie na utrzymanie zdrowia oczu. DHA jest głównym składnikiem siatkówki oka i wspiera jej prawidłowe funkcjonowanie, poprawiając ostrość widzenia oraz chroniąc przed zwyrodnieniem plamki żółtej. Omega-3 mają również właściwości przeciwzapalne, dzięki czemu pomagają redukować podrażnienia i zmniejszają ryzyko rozwoju zespołu suchego oka, dodatkowo, poprawiają jakość filmu łzowego, zapobiegając nadmiernemu parowaniu łez i dyskomfortowi. Źródła kwasów omega-3 to przede wszystkim tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, makrela czy sardynki, a także orzechy włoskie i nasiona lnu. W przypadku niedoborów lub braku możliwości dostarczenia odpowiednich ilości tych składników z dietą warto sięgnąć po kapsułki z omega-3, które wspomagają zdrowie oczu i ogólną kondycję organizmu.
Czym przemywać oczy?
Prawidłowe przemywanie oczu to istotny, a często pomijany element codziennej higieny, który usuwa zanieczyszczenia, pomaga łagodzić podrażnienia i zapobiegać infekcjom. Do przemywania oczu najlepiej używać sterylnych preparatów, takich jak specjalistyczne płyny do higieny oczu, szczególnie roztwory z dodatkiem nawilżającego kwasu hialuronowego oraz wyciągów z rumianku czy świetlika, znanych z właściwości kojących i przeciwzapalnych. W przypadku podrażnień lub uczucia piasku pod powiekami można stosować sól fizjologiczną – jest ona bezpieczna i neutralna dla delikatnych tkanek oka. Należy unikać przemywania oczu wodą z kranu, która może zawierać zanieczyszczenia i drażniące związki chemiczne.
Krople do oczu
Uzupełnienie przemywania stanowią oczyszczające lub nawilżające krople do oczu, często nazywane „sztucznymi łzami”. Ich zadaniem jest usuwanie zanieczyszczeń i nawilżenie powierzchni oka oraz przywrócenie naturalnej warstwy ochronnej filmu łzowego. Preparaty te często zawierają kwas hialuronowy, który doskonale wiąże wodę, zapewniając długotrwałe uczucie komfortu. Krople nawilżające są dostępne w różnych formach, w tym w praktycznych, jednorazowych ampułkach, idealnych do codziennego użytku. Regularne stosowanie takich preparatów pomaga zapobiegać objawom zespołu suchego oka i chroni wzrok przed wpływem szkodliwych czynników zewnętrznych. Jeśli suchość oczu utrzymuje się mimo stosowania kropli, warto skonsultować się z okulistą, aby dobrać odpowiednią terapię lub wykluczyć poważniejsze schorzenia.
Ćwiczenia na oczy
Gimnastyka oczu to prosty i skuteczny sposób na poprawę ich kondycji, zmniejszenie zmęczenia oraz wsparcie wzroku.
- Jednym z najpopularniejszych ćwiczeń jest metoda 20-20-20, która polega na odrywaniu wzroku od ekranu co 20 minut i spoglądaniu na obiekt oddalony o co najmniej 20 stóp (około 6 metrów) przez 20 sekund – pomaga to zrelaksować mięśnie oczu i zapobiega ich przemęczeniu.
- Kolejnym skutecznym ćwiczeniem jest ruch oka w różnych kierunkach – wystarczy zamknąć powieki i delikatnie przesuwać wzrok w górę, w dół, na boki oraz po okręgu, co poprawia elastyczność mięśni.
- Palming, czyli zasłanianie oczu dłońmi, pomaga zredukować stres i daje uczucie relaksu.
- Dla osób pracujących przy komputerze polecane są również ćwiczenia na akomodację – na zmianę patrzenie na bliski i daleki punkt.
Regularne wykonywanie takich ćwiczeń nie tylko odciąża oczy, ale także poprawia ich wytrzymałość i koncentrację.
Bibliografia:
- Brzozowska A, Olędzka A., Suplementacja diety jako droga do poprawy stanu odżywienia i stanu zdrowia ludności. W: Gawęcki J., Roszkowski W. (ed.). Żywienie człowieka a zdrowie publiczne, PWN, Warszawa 2009
- Czajkowski J., Profilaktyka zdrowotna narządu wzroku, Seria: Profilaktyka okulistyczna, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, 2020
- Hamułka J., Nogal D., Ocena oraz charakterystyka suplementów diety zawierających luteinę i zeaksantynę obecnych na polskim rynku farmaceutycznym, Rocz. PZH, 2008
- Nowak Z., Zakład Farmakologii, Katedra Farmakologii i Farmakologii Klinicznej UM w Łodzi, Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 w siatkówce i praktyce medycznej – blaski i cienie, Magazyn Lekarza Okulisty 3 (4) 2009
- Wawer I., Paradowska Katarzyna, Luteina i astaksantyna jako dietetyczne
wsparcie terapii, Wydawnictwo Medyczne Borgis - Postępy Fitoterapii, vol. 23, no. 1, 2022
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Wypadanie włosów u mężczyzn – przyczyny łysiny, rodzaje łysienia i sposoby leczenia
Choć wypadanie włosów i łysienie może być postrzegane jako naturalna konsekwencja starzenia się, dla wielu mężczyzn stanowi to istotny problem emocjonalny, prowadzący do utraty pewności siebie i zakłócenia postrzegania własnej atrakcyjności. Znajomość przyczyn problemu oraz umiejętność rozpoznania rodzaju łysienia może pomóc w doborze odpowiedniej kuracji, która zahamuje proces utraty włosów, wzmocni cebulki i będzie stymulować porost nowych kosmyków. Dlaczego wypadają włosy? Przyczyny łysienia u mężczyzn Do najczęściej wymienianych powodów utraty włosów u mężczyzn wymienia się geny, hormony, starzenie, stres, a także choroby dermatologiczne, nieprawidłowe nawyki pielęgnacyjne i niehigieniczny tryb życia. Najczęstszą przyczyną łysienia u mężczyzn jest dziedziczność. Hormony, zwłaszcza dihydrotestosteron (DHT), odgrywają istotną rolę w łysieniu u mężczyzn. DHT może powodować, że włosy stają się cieńsze i słabsze, a w rezultacie prowadzić do wypadania włosów. Wraz z wiekiem u wielu mężczyzn obserwuje się naturalne przerzedzenie włosów. Proces ten może być przyspieszony przez inne czynniki, takie jak genetyka czy zmiany hormonalne. Silny stres może wpływać na funkcjonowanie organizmu, w tym również na zdrowie włosów. Stres może prowadzić do nadmiernego wypadania włosów u mężczyzn. Dieta uboga między innymi w żelazo, cynk czy witaminy z grupy B, może prowadzić do osłabienia włosów. Niektóre choroby skóry głowy, takie jak łupież, łuszczyca czy zapalenie mieszków włosowych, mogą powodować wypadanie włosów u mężczyzn. Palenie papierosów może wpływać na krążenie krwi w skórze głowy i prowadzić do osłabienia włosów oraz ich wypadania. Częste stosowanie preparatów do stylizacji włosów, takich jak żele czy lakiery, może przyczynić się do uszkodzenia kosmyków.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Infekcje pochwy – rodzaje, diagnostyka i leczenie
Infekcje intymne dotykają kobiet w różnym wieku. Mogą być spowodowane przez różne czynniki, w tym przez drożdżaki, bakterie, wirusy oraz inne mikroorganizmy. Każdy rodzaj infekcji charakteryzuje się unikalnymi objawami i wymaga specyficznego podejścia terapeutycznego. Znajomość przyczyn infekcji pochwy może uchronić przed ich nawrotami, a umiejętność szybkiego rozpoznawania objawów pozwoli niezwłocznie wdrożyć odpowiednie postępowanie i skuteczne leczenie. Rodzaje i objawy kobiecych infekcji intymnych Infekcje intymne u kobiet mogą być spowodowane różnymi czynnikami, w tym drożdżakami, bakteriami lub wirusami. Grzybica pochwy Grzybica pochwy, znana również jako kandydoza lub drożdżyca pochwy, jest bardzo częstym schorzeniem spowodowanym nadmiernym wzrostem grzybów z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Objawy grzybicy pochwy obejmują białe, gęste, serowate upławy, świąd i pieczenie w okolicy pochwy, łechtaczki oraz warg sromowych, a także zaczerwienienie i bolesny obrzęk wokół narządów płciowych. Bakteryjne zapalenie pochwy – waginoza bakteryjna Bakteryjne zapalenie pochwy to stan zapalny spowodowany zaburzeniem naturalnej równowagi bakteryjnej w pochwie. W przypadku waginozy bakteryjnej dochodzi do wzrostu liczby szkodliwych bakterii względem korzystnych bakterii głównie Lactobacillus, co prowadzi do infekcji. Objawy bakteryjnego zapalenia pochwy mogą obejmować obfite, rzadkie upławy o szarej, białawej lub zielonkawej barwie, często o charakterystycznym rybim zapachu, świąd i pieczenie, szczególnie także podczas oddawania moczu, a także zaczerwienienie i obrzęk okolic narządów płciowych. Wirusowe infekcje pochwy Wirusowe infekcje pochwy to rodzaj infekcji przenoszonych drogą płciową, do których należą między innymi opryszczka genitalna (herpes genitalis) i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Objawami opryszczki genitalnej są najczęściej pęcherzyki i owrzodzenia w okolicy genitaliów, ból, świąd, pieczenie lub mrowienie w obszarze zainfekowanym. Mogą wystąpić także objawy ogólne, takie jak gorączka, bóle mięśniowe i zmęczenie. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) natomiast objawia się występowaniem małych, miękkich grudek lub narośli w okolicy genitaliów lub odbytu, czasami mogą pojawić się krwawienia podczas stosunku płciowego. Wirusowe infekcje pochwy mogą prowadzić do poważnych komplikacji, dlatego ważne jest stosowanie odpowiednich metod zapobiegania, takich jak unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych, korzystanie z prezerwatyw podczas stosunku płciowego i regularne badania kontrolne.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Rzucanie palenia – dobry krok w stronę zdrowia
Rezygnacja z palenia papierosów to krok w stronę zdrowia, lepszego samopoczucia, poprawy kondycji fizycznej i relacji międzyludzkich. Choć trudności związane ze zrywaniem z nałogiem mogą pozornie przewyższać potencjalne korzyści, warto znaleźć w sobie siłę i determinację, a w chwilach zwątpienia sięgnąć po wsparcie sprawdzonych metod, takich jak np. plastry i gumy z nikotyną czy tabletki na rzucanie palenia. Nikotynizm – uzależnienie od nikotyny Nikotyna stymuluje wydzielanie dopaminy, co daje uczucie przyjemności. Pobudza przy tym receptory nikotynowe, które z czasem stają się nadreaktywne i wymagają kolejnych dawek substancji, prowadząc do uzależnienia. Nikotynizm jest jednym z najsilniejszych uzależnień chemicznych, co wynika z szybkiego działania nikotyny i jej wpływu na kluczowe mechanizmy neurochemiczne. Objawy uzależnienia od papierosów Uzależnienie od papierosów objawia się nie tylko chęcią sięgania po papierosa, ale także szeregiem fizycznych i psychicznych symptomów, które pojawiają się w miarę rozwoju nałogu. Do najczęstszych objawów należy silna potrzeba palenia, rozdrażnienie, lęk, a także trudności w koncentracji, zwłaszcza w chwilach stresu. W miarę jak nikotyna staje się coraz bardziej niezbędna, organizm zaczyna domagać się jej coraz częściej i w coraz większych ilościach, co prowadzi do pojawienia się głodu nikotynowego. Silna potrzeba palenia. Problemy z koncentracją. Lęk i napięcie nerwowe. Problemy z relaksacją. Wahania nastroju.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Trądzik młodzieńczy – przyczyny, sposoby leczenia i domowe metody łagodzenia objawów
Trądzik młodzieńczy to powszechny problem dermatologiczny, który dotyka szczególnie młodych ludzi w okresie dojrzewania. Choć często uważany jest za przejściową dolegliwość, może stanowić poważne wyzwanie zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i emocjonalnego. Trądzik wpływa bowiem nie tylko na wygląd skóry, ale także może mieć znaczący wpływ na samoocenę i relacje społeczne osoby borykającej się z tym problemem. Zrozumienie przyczyn oraz poznanie różnorodnych metod leczenia i pielęgnacji skóry skłonnej do powstawania niedoskonałości zwiększy świadomość na temat trądziku, oraz pomoże zapobiec powstawaniu szpecących skórę wykwitów. Jak wygląda trądzik? Trądzik młodzieńczy występuje najczęściej na twarzy, plecach, klatce piersiowej i ramionach, ale może również dotyczyć innych obszarów ciała. Objawia się różnymi rodzajami wykwitów skórnych, takimi jak pryszcze, zaskórniki otwarte (czarne kropki), zaskórniki zamknięte (białe grudki), krostki, guzki i torbiele. Trądzikowi towarzyszyć może również tłusta, intensywnie błyszcząca skóra oraz blizny potrądzikowe, szczególnie jeśli wykwity były intensywnie zapalne, duże lub nieprawidłowo leczone.
czytaj