Nawał mleka, brak pokarmu i bolące sutki to trudności, z którymi stykają się młode mamy karmiące piersią. Laktatory, preparaty na zwiększenie laktacji oraz maści na brodawki sutkowe znajdziesz w internetowej Aptece Centralnej.

16.11.2024

Nawał mleka, brak pokarmu i bolące sutki. Wszystko co należy wiedzieć o laktacji

Karmienie piersią to szczególny czas, który niesie ze sobą wiele nowych wyzwań. Nawał mleczny lub brak pokarmu, zastoje w piersiach czy bolące sutki to tylko niektóre problemy, które mogą zaskoczyć młode mamy. Jak radzić sobie z nadmiarem mleka, a co zrobić, gdy brakuje pokarmu? Jak dbać o piersi, aby uniknąć bólu i dyskomfortu? Sprawdzone techniki karmienia, metody wspomagania laktacji i produkty do pielęgnacji i ochrony brodawek sutkowych pomogą wejść w proces karmienia, by móc skupić się wyłącznie na budowaniu więzi z maleństwem.

Hiperlaktacja — ile trwa nawał pokarmu?

Nawał pokarmu to naturalny proces będący częścią regulacji laktacji; pojawia się zazwyczaj między 2. a 6. dobą po porodzie, gdy nagle wzrasta produkcja mleka i może trwać od kilku dni do nawet tygodnia. Podczas hiperlaktacji piersi stają się bardzo pełne, twarde i nabrzmiałe, co przy niedostatecznym lub nieumiejętnym opróżnianiu piersi przez dziecko może powodować ból, dyskomfort i zastoje.

Jak łagodzić objawy nawału? 

Aby złagodzić uczucie nabrzmienia i dyskomfortu, można stosować: częste karmienie, masaż piersi oraz okłady.

  • Karmienie na żądanie zapewni regularne opróżnianie piersi. Jeśli dziecko nie zjada wystarczająco dużo mleka podczas karmienia, a piersi nadal są pełne, ulgę może przynieść laktator; nie należy jednak odciągać mleka zbyt często, aby nie stymulować nadmiernej produkcji.
  • Delikatne masowanie piersi przed i w trakcie karmienia – masaż piersi przed przystawieniem dziecka może pomóc w zmiękczeniu obrzmienia i ułatwić wypływ mleka, a delikatne masowanie wzdłuż linii przewodów mlecznych podczas karmienia poprawić przepływ mleka.
  • Ciepłe okłady przed karmieniem pomogą w rozluźnieniu piersi.
  • Chłodne kompresy po karmieniu, aby złagodzą obrzęk i zmniejszą ból.

Zastoje w piersiach – objawy i przyczyny

Kiedy produkcja mleka przewyższa potrzeby dziecka, może dojść do przepełnienia piersi, a nawet do zastoju pokarmu. Zastój mleka w piersiach objawia się uczuciem twardości piersi, utrudniającą karmienie bolesnością i tkliwością, a nawet powstawaniem twardych grudek i miejscowego zaczerwienienia skóry w obszarze zastoju. Do zastoju pokarmu, poza hiperlaktacją, przyczynia się przede wszystkim nieregularne i nieefektywne opróżnianie piersi, ale także nieprawidłowa pozycja podczas karmienia, noszenie zbyt ciasnej bielizny, stres i zmęczenie młodej mamy, zbyt częste dokarmianie dziecka butelką czy nagłe odstawienie dziecka od piersi. 

  • Nieregularne karmienie, zbyt długie przerwy między karmieniami (np. w nocy) lub rzadsze opróżnianie piersi powoduje, że co mleko gromadzi się w piersiach.
  • Nieskuteczne ssanie dziecka — niemowlę może niewystarczająco opróżniać pierś, np. z powodu nieprawidłowego przystawienia do piersi, słabego odruchu ssania lub krótkiego wędzidełka języka.
  • Stres i zmęczenie matki — emocjonalne i fizyczne obciążenie może hamować wypływ mleka, co powoduje, że piersi nie są opróżniane w pełni.
  • Nieprawidłowa pozycja karmienia lub noszenie zbyt ciasnej bielizny może blokować przepływ mleka.
  • Częste korzystanie ze smoczka lub dokarmianie butelką może powodować, że dziecko rzadziej ssie pierś, co prowadzi do zastoju.
  • Gwałtowne zmniejszenie częstotliwości karmień może spowodować, że mleko nie będzie skutecznie usuwane.

Zastój pokarmu, choć to częsty problemem w okresie karmienia piersią, jeśli nie zostanie odpowiednio rozwiązany, może prowadzić do dalszych komplikacji, takich jak zapalenie piersi.

Karmienie piersią, choć buduje więź między mamą i dzieckiem, może przysporzyć pewnych problemów.  Poznaj najczęstsze trudności związane z laktacją.

Zapalenie piersi przy karmieniu

Zapalenie piersi to bolesny stan zapalny gruczołu piersiowego, który często występuje u kobiet karmiących piersią. Może pojawić się w wyniku nieopróżniania piersi z mleka, co prowadzi do zastoju mleka i stanu zapalnego. 

Stan zapalny piersi – objawy

  • Bolesność w piersi, szczególnie podczas karmienia.
  • Obrzęk i zaczerwienienie skóry piersi.
  • Gorączka (powyżej 38°C) i uczucie ogólnego rozbicia, podobne do objawów grypy.
  • Stwardnienia lub guzy w piersi.
  • Uczucie pieczenia w piersi, które może nasilać się w trakcie karmienia.

Przyczyny zapalenia piersi

  • Niepełne opróżnienie piersi i zastój mleka to główna przyczyna stanu zapalnego.
  • Niedrożność kanalików mlecznych – blokady w przewodach mlecznych mogą powodować stan zapalny.
  • Bakterie – np. gronkowiec złocisty, mogą przedostać się przez popękane brodawki sutkowe do piersi, wywołując zakażenie.

Leczenie zapalenia piersi

  • Regularne karmienie lub odciąganie pokarmu pomaga opróżniać pierś i zapobiegać pogłębianiu się zastoju. Należy pamiętać, by w pierwszej kolejności przystawiać dziecko do chorej piersi, aby skutecznie opróżnić przewody.
  • Odpoczynek i picie dużych ilości płynów będą wspierać organizm w walce z infekcją.
  • Ciepłe okłady przed karmieniem pomogą w rozluźnieniu piersi i ułatwią wypływ mleka.
  • Chłodne kompresy po karmieniu redukują obrzęk i ból po karmieniu.
  • Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne takie jak paracetamol lub ibuprofen mogą pomóc w łagodzeniu bólu i gorączki.
  • Jeśli zapalenie ma podłoże bakteryjne, lekarz może przepisać antybiotyki, które są bezpieczne w czasie karmienia piersią. Ważne jest, aby przyjąć całą kurację antybiotykową, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej.

Jak pobudzić laktację?

Odwrotnym do nawału mlecznego problemem może okazać się niedostateczna ilość pokarmu. Jak bezpiecznie stymulować produkcję mleka? Pierwszy – najważniejszy krok do zwiększenia ilości pokarmu to częste przystawianie dziecka do piersi lub korzystanie z laktatora, który symuluje naturalne ssanie. Ważne jest również zadbanie o odpowiednią ilość płynów oraz zbilansowaną dietę matki, ponieważ jej nawodnienie i sposób odżywienia bezpośrednio wpływają na ilość pokarmu. Pomocne mogą być także suplementy diety na zwiększenie laktacji na bazie ziół czy stosowany samodzielnie lub jako składnik suplementów diety słód jęczmienny.

Pielęgnacja piersi podczas laktacji

Odpowiednia pielęgnacja piersi w okresie laktacji zapewni kobiecie poczucie komfortu oraz pomoże w utrzymaniu zdrowia piersi. Chłonne wkładki laktacyjne zapewnią suchość i zapobiegną podrażnieniom skóry spowodowanym wyciekającym mlekiem, nakładki na sutki mogą ułatwić karmienie, chroniąc wrażliwe brodawki, a specjalistyczne preparaty na popękane brodawki sutkowe zawierające lanolinę lub inne regenerujące składniki przyspieszą gojenie i złagodzą ból towarzyszący początkom karmienia.

Wkładki laktacyjne 

Jednorazowe, cienkie i dyskretne wkładki laktacyjne to dedykowane kobietom karmiącym produkty higieniczne, które umieszczone wewnątrz miseczki biustonosza wchłaniają wyciekające mleko i chronią ubrania przed wilgocią. Są wykonane z miękkich, delikatnych dla skóry, chłonnych materiałów, wykończone wodoodporną, zapobiegającą przeciekaniu warstwą, wyposażoną w samoprzylepny pasek, który mocuje je do bielizny. Anatomiczny kształt wkładki zapewnia maksymalne dopasowanie do kształtu piersi i wygodę noszenia. 

Maści na brodawki

Podrażnienia brodawek sutkowych to częsta dolegliwość kobiet karmiących piersią. Towarzyszący podrażnieniu ból i dyskomfort pomogą złagodzić maści na brodawki z lanoliną lub dekspantenolem. Lanolina to naturalny składnik pochodzący z wełny owiec, który jest bardzo skuteczny w łagodzeniu podrażnień i regeneracji skóry. Nawilża i zmiękcza skórę, tworzy warstwę ochronną na brodawkach, co przyspiesza ich gojenie. Pozbawiona substancji zapachowych maść z lanoliną jest bezpieczna do stosowania podczas karmienia piersią i nie wymaga zmywania przed przystawieniem dziecka. 

Kapturki do karmienia

Wykonane z miękkiego, bezpiecznego silikonu elastyczne nakładki na sutki to pomocne podczas karmienia piersią akcesorium, które nie tylko chroni przed podrażnieniami, ale także ułatwia przystawienie dziecka. Kapturki dostępne są w różnych rozmiarach, co pozwala na dopasowanie ich do indywidualnych potrzeb. 


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Wzdęcia brzucha – objaw przejedzenia, nietolerancji pokarmowej, a może groźnego dla zdrowia schorzenia? Jakie są domowe sposoby i dostępne bez recepty leki na wzdęcia?
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wzdęcia brzucha – objaw przejedzenia, nietolerancji pokarmowej, a może groźnego dla zdrowia schorzenia? Jakie są domowe sposoby i dostępne bez recepty leki na wzdęcia?

Wzdęcia brzucha to powszechny problem, który choć zazwyczaj nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, może znacząco wpływać na komfort życia. Wzdęcia wynikają z nadmiaru gazów w jelitach, co najczęściej wiąże się z uczuciem rozdęcia, pełności i bólem brzucha. Aby móc skutecznie radzić sobie nadmiarem gazów warto poznać przyczyny, metody leczenia oraz domowe sposoby na wzdęcia. Wzdęty brzuch przyczyny Wzdęty brzuch to nieprzyjemny objaw będący wynikiem między innymi nadmiernej ilości gazów w jelitach, nietolerancji pokarmowych, problemów z trawieniem, zatrucia czy infekcji oraz zaparć. Wzdęcia mogą towarzyszyć także chorobom układu pokarmowego, a w przypadku kobiet – problemów ginekologicznych. Wzdęty brzuch po jedzeniu Nieprawidłowa, ciężkostrawna dieta bogata w gazotwórcze bądź tłuste produkty oraz spożywanie posiłków w pośpiechu to czynniki, które mogą prowadzić do wzdęć po jedzeniu Połykanie powietrza podczas jedzenia, picia, żucia gumy lub rozmawiania może prowadzić do wzdęć. Niektóre produkty spożywcze mogą powodować nadprodukcję gazów w przewodzie pokarmowym. Do produktów gazotwórczych należą między innymi fasola, kapusta, brukselka, cebula, brokuły, gazowane napoje i produkty mleczne. Wzdęcia po jedzeniu mogą wywoływać także nietolerancje pokarmowe — nietolerancja laktozy może powodować wzdęcia po spożyciu produktów mlecznych, a nietolerancję fruktozy może powodować trudności w trawieniu niektórych owoców, warzyw i słodzików. Spożywanie dużych ilości jedzenia podczas jednego posiłku może wpływać na czas trawienia i prowadzić do wzdęć. Nadmiar tłuszczów może opóźniać opróżnianie się żołądka, co może powodować wzdęcia. Brzuch jak balon — choroby "Brzuch jak balon" to określenie używane dla opisania wzdęcia lub dyskomfortu w okolicach brzucha. Uczucie to może być związane z różnymi schorzeniami, takimi jak IBS, choroba  Leśniowskiego-Crohna, zaparcia, zapalenie jelita czy infekcje. Zespół jelita drażliwego (IBS) to schorzenie przewodu pokarmowego, które może powodować wzdęcia, ból brzucha, zmiany w rytmie wypróżnień i inne problemy trawienne. Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekła choroba zapalna jelit, która może objawiać się między innymi wzdęciami, bólami brzucha i biegunką. Osoby cierpiące na celiakię mogą doświadczać wzdęć po spożyciu pokarmów zawierających gluten. Zaparcia i nagromadzenie kału w jelitach może prowadzić do uczucia wzdęcia. Zapalenie jelita grubego, zwłaszcza w postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, może objawiać się bólami brzucha, wzdęciami i biegunką. Bakteryjne lub wirusowe infekcje jelitowe mogą powodować wzdęcia, biegunki i inne objawy ze strony układu pokarmowego. Wzdęty brzuch przyczyny ginekologiczne Spuchnięty brzuch u kobiet może mieć swoje źródło również w problemach ginekologicznych.  Zespół policystycznych jajników (PCOS) to powodujące wzdęcia brzucha schorzenie charakteryzujące się obecnością torbieli na jajnikach. Endometrioza to choroba ginekologiczna, w której przebiegu komórki podobne do błony śluzowej macicy rosną poza nią. Może to powodować wzdęcia i ból brzucha oraz problemy z układem trawiennym. Torbiele jajnika - duże torbiele mogą powodować niewielkie powiększenie brzucha i uczucie wzdęcia. Mięśniaki macicy to rosnące w macicy guzy, które w zależności od ich rozmiaru i położenia, mogą powodować uczucie pełnego brzucha. Niedrożność jajowodów może prowadzić do wzdęć i wywoływać uczucia rozpierania. Ciąża pozamaciczna rozwijająca się najczęściej w jajowodzie, może powodować wzdęcie i ból brzucha. Zakrzepica w okolicach miednicy może wpływać na krążenie krwi i powodować wzdęcia i zaparcia. Niektóre kobiety mogą doświadczać wzdęć na skutek zmian hormonalnych związanych z cyklem menstruacyjnym. Kobieta doświadczająca wzdęć brzucha w połączeniu z innymi objawami, takimi jak ból, nieregularne krwawienia, trudności w oddawaniu moczu czy zmiany w cyklu menstruacyjnym, powinna niezwłocznie skonsultować się z lekarzem ginekologiem. Diagnostyka ginekologiczna, w tym badania obrazowe, badania krwi i inne, może być konieczna w celu zidentyfikowania przyczyny problemu i ustalenia odpowiedniego leczenia.

czytaj
Adaptogeny - naturalne wsparcie w walce ze stresem
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Adaptogeny - naturalne wsparcie w walce ze stresem

Życie w ciągłym stresie, nadmiar obowiązków i brak czasu na regenerację mogą odbić się negatywnie na zdrowiu i samopoczuciu. Poszukując naturalnych sposobów na wsparcie organizmu w walce z codziennymi wyzwaniami, warto sięgnąć po adaptogeny – rośliny i zioła, które zwiększają odporność na stres, poprawiają koncentrację i przywracają równowagę emocjonalną. Znajomość adaptogenów oraz sposobu ich działania pomoże świadomie wprowadzić je do diety oraz odkryć ich potencjał w naturalnym wspieraniu zdrowia. Adaptogeny co to? Adaptogeny to naturalne substancje pochodzenia roślinnego wykorzystywane od wieków w medycynie ajurwedyjskiej i chińskiej. Ich działanie polega na wzmacnianiu odporności na czynniki stresogenne, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, ponadto pomagają zwiększyć energię, poprawić koncentrację oraz wspierać układ odpornościowy. 

czytaj
Wypadanie włosów u mężczyzn – przyczyny łysiny, rodzaje łysienia i sposoby leczenia
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wypadanie włosów u mężczyzn – przyczyny łysiny, rodzaje łysienia i sposoby leczenia

Choć wypadanie włosów i łysienie może być postrzegane jako naturalna konsekwencja starzenia się, dla wielu mężczyzn stanowi to istotny problem emocjonalny, prowadzący do utraty pewności siebie i zakłócenia postrzegania własnej atrakcyjności. Znajomość przyczyn problemu oraz umiejętność rozpoznania rodzaju łysienia może pomóc w doborze odpowiedniej kuracji, która zahamuje proces utraty włosów, wzmocni cebulki i będzie stymulować porost nowych kosmyków. Dlaczego wypadają włosy? Przyczyny łysienia u mężczyzn Do najczęściej wymienianych powodów utraty włosów u mężczyzn wymienia się geny, hormony, starzenie, stres, a także choroby dermatologiczne, nieprawidłowe nawyki pielęgnacyjne i niehigieniczny tryb życia.  Najczęstszą przyczyną łysienia u mężczyzn jest dziedziczność. Hormony, zwłaszcza dihydrotestosteron (DHT), odgrywają istotną rolę w łysieniu u mężczyzn. DHT może powodować, że włosy stają się cieńsze i słabsze, a w rezultacie prowadzić do wypadania włosów. Wraz z wiekiem u wielu mężczyzn obserwuje się naturalne przerzedzenie włosów. Proces ten może być przyspieszony przez inne czynniki, takie jak genetyka czy zmiany hormonalne. Silny stres może wpływać na funkcjonowanie organizmu, w tym również na zdrowie włosów. Stres może prowadzić do nadmiernego wypadania włosów u mężczyzn. Dieta uboga między innymi w żelazo, cynk czy witaminy z grupy B, może prowadzić do osłabienia włosów. Niektóre choroby skóry głowy, takie jak łupież, łuszczyca czy zapalenie mieszków włosowych, mogą powodować wypadanie włosów u mężczyzn. Palenie papierosów może wpływać na krążenie krwi w skórze głowy i prowadzić do osłabienia włosów oraz ich wypadania. Częste stosowanie preparatów do stylizacji włosów, takich jak żele czy lakiery, może przyczynić się do uszkodzenia kosmyków.

czytaj
Infekcje pochwy – rodzaje, diagnostyka i leczenie
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Infekcje pochwy – rodzaje, diagnostyka i leczenie

Infekcje intymne dotykają kobiet w różnym wieku. Mogą być spowodowane przez różne czynniki, w tym przez drożdżaki, bakterie, wirusy oraz inne mikroorganizmy. Każdy rodzaj infekcji charakteryzuje się unikalnymi objawami i wymaga specyficznego podejścia terapeutycznego. Znajomość przyczyn infekcji pochwy może uchronić przed ich nawrotami, a umiejętność szybkiego rozpoznawania objawów pozwoli niezwłocznie wdrożyć odpowiednie postępowanie i skuteczne leczenie. Rodzaje i objawy kobiecych infekcji intymnych Infekcje intymne u kobiet mogą być spowodowane różnymi czynnikami, w tym drożdżakami, bakteriami lub wirusami.  Grzybica pochwy Grzybica pochwy, znana również jako kandydoza lub drożdżyca pochwy, jest bardzo częstym schorzeniem spowodowanym nadmiernym wzrostem grzybów z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Objawy grzybicy pochwy obejmują białe, gęste, serowate upławy, świąd i pieczenie w okolicy pochwy, łechtaczki oraz warg sromowych, a także zaczerwienienie i bolesny obrzęk wokół narządów płciowych. Bakteryjne zapalenie pochwy – waginoza bakteryjna Bakteryjne zapalenie pochwy to stan zapalny spowodowany zaburzeniem naturalnej równowagi bakteryjnej w pochwie. W przypadku waginozy bakteryjnej dochodzi do wzrostu liczby szkodliwych bakterii względem korzystnych bakterii głównie Lactobacillus, co prowadzi do infekcji.  Objawy bakteryjnego zapalenia pochwy mogą obejmować obfite, rzadkie upławy o szarej, białawej lub zielonkawej barwie, często o charakterystycznym rybim zapachu, świąd i pieczenie, szczególnie także podczas oddawania moczu, a także zaczerwienienie i obrzęk okolic narządów płciowych. Wirusowe infekcje pochwy Wirusowe infekcje pochwy to rodzaj infekcji przenoszonych drogą płciową, do których należą między innymi opryszczka genitalna (herpes genitalis) i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Objawami opryszczki genitalnej są najczęściej pęcherzyki i owrzodzenia w okolicy genitaliów, ból, świąd, pieczenie lub mrowienie w obszarze zainfekowanym. Mogą wystąpić także objawy ogólne, takie jak gorączka, bóle mięśniowe i zmęczenie. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) natomiast objawia się występowaniem małych, miękkich grudek lub narośli w okolicy genitaliów lub odbytu, czasami mogą pojawić się krwawienia podczas stosunku płciowego.  Wirusowe infekcje pochwy mogą prowadzić do poważnych komplikacji, dlatego ważne jest stosowanie odpowiednich metod zapobiegania, takich jak unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych, korzystanie z prezerwatyw podczas stosunku płciowego i regularne badania kontrolne.

czytaj